HISTORIA

Muzeum Akordeonu, oddział Muzeum Ziemi Kościerskiej im. dra Jerzego Knyby w Kościerzynie, nieprzypadkowo powstało w sercu Kaszub. Muzyka akordeonowa ma tu długą tradycję a sam instrument doczekał się żargonowych określeń tj: świnia, kwecz, czy kaloryfer. Instrument ten na stałe zagościł w szeregach kaszubskich kapeli. O popularności akordeonu w naszym regionie świadczą także odbywające się od 2006 r.,  podczas Dnia Jedności Kaszubów, próby pobicia rekordu w jednoczesnej grze na tym instrumencie.

Pierwsze rozmowy na temat jego utworzenia miały miejsce w kwietniu 2009 roku pomiędzy władzami miasta Kościerzyny i dyrekcją Muzeum Ziemi Kościerskiej oraz Pawłem Nowakiem – akordeonistą i kolekcjonerem zamieszkałym w Sulęczynie. Na początku 2010 roku Muzeum Ziemi Kościerskiej pozyskało dofinansowanie od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na zakup wyposażenia do nowego oddziału. Otwarcie Muzeum Akordeonu  miało miejsce 16 listopada 2010 roku.

Od momentu otwarcia w 2010 roku do grudnia 2013 roku odział miał swoją siedzibę w Kościerskim Domu Kultury przy ul. Długiej 31. Od stycznia 2014 roku Muzeum Akordeonu mieści się na parterze budynku ratusza, przy ul. Rynek 9 w Kościerzynie.

Kolekcja

Trzon prezentowanej w Muzeum ekspozycji stanowią instrumenty pochodzące z prywatnej kolekcji akordeonisty Pawła Nowaka. Pierwszym akordeonem, który znalazł się w jego posiadaniu był podarowany w 1999 roku przez jego wuja Jakuba Kellera akordeon Tatry. W ciągu kolejnych dwóch lat Nowak otrzymał i nabył kilka kolejnych instrumentów, m. in. zabytkowy akordeon Hohner Carmen II. Początkowo akordeony miały stanowić jedynie ozdobę mieszkania. Inspiracją do utworzenia kolekcji był zbiór Tadeusza Kotuka z Augustowa, który zajmuje się renowacją i naprawą akordeonów. W lipcu 2001 roku Paweł Nowak zapoznał się z kolekcją jego zabytkowych instrumentów, liczącą prawie 30 unikatowych akordeonów. Wkrótce po tym, 14 marca 2002 roku w gdańskim Muzeum Poczty Polskiej odbyła się pierwsza wystawa, na której znalazło się kilkanaście eksponatów Nowaka. W czerwcu tego samego roku odbyła się także wystawa w Wejherowie, podczas V Kaszubskich Warsztatów Akordeonowych. Na początku 2003 roku kolekcja liczyła już ponad 30 sztuk. Tego roku odbyły się trzy wystawy: w gdańskim Muzeum Poczty Polskiej, w Koszalinie podczas III Międzynarodowego Festiwalu Zespołowej Muzyki Akordeonowej oraz w Gdyni w ramach Święta Niepodległości. Duże zainteresowanie ciągle rozrastającej się kolekcji zachęciło Pawła Nowaka do rozpoczęcia starań o utworzenie muzeum akordeonu. W 2004 roku zbiór stał się tematem pracy magisterskiej Beaty Kloneckiej, ówczesnej studentki Akademii Muzycznej im. S. Moniuszki w Gdańsku. W sierpniu tego samego roku ekspozycja kolekcji towarzyszyła II Sulęczyńskim Spotkaniom Akordeonowym. Wtedy też autor nawiązał znajomość z poznańskim kolekcjonerem akordeonów, Mieczysławem Śliwińskim, który regularnie przekazywał do kolekcji Nowaka nowe egzemplarze. Następne lata przynoszą kolejne wystawy odbywające się na terenie całego kraju. W 2006 roku zbiór liczył już ponad 60 sztuk, rok później został wpisany do „Księgi Polskich Rekordów i Osobliwości”. W październiku 2010 roku kolekcja liczyła 180 instrumentów.