Dokładnie 10 lat temu 16 listopada 2010 r. odbyła się uroczystość otwarcia Muzeum Akordeonu w Kościerzynie – pierwszej i do tej pory jedynej w Polsce instytucji muzealnej poświęconej wyłącznie instrumentom działającym na zasadzie stroika przelotowego.
Muzeum Akordeonu powołane zostało uchwałą Rady Miasta Kościerzyna z dnia 25 sierpnia 2010 r. jako drugi, obok Muzeum Kolejnictwa, oddział Muzeum Ziemi Kościerskiej im. dra Jerzego Knyby w Kościerzynie. Pomysł utworzenia Muzeum Akordeonu właśnie w Kościerzynie zrodził się w kwietniu 2009 r., podczas rozmów prowadzonych pomiędzy władzami miasta, dyrektorem Muzeum Ziemi Kościerskiej Krzysztofem Jażdżewskim oraz Pawłem A. Nowakiem – akordeonistą, kompozytorem i kolekcjonerem, który od dłuższego czasu dążył do utworzenia muzeum o takim profilu na bazie unikalnej, zgromadzonej przez siebie kolekcji.
Gala otwarcia Muzeum rozpoczęła się koncertem w restauracji „Rzemyk”, podczas którego królował oczywiście akordeon. Różne oblicza tego instrumentu – od muzyki klezmerskiej, poprzez tango, jazz i piosenkę francuską do poezji śpiewanej, zaprezentowali: Klezmoret Trio, Milonga Baltica, Nowak Band, Armonica Orfeo oraz Dorota Lulka w repertuarze Edith Piaf i Tomasz Olszewski, laureat konkursów piosenki autorskiej i poezji śpiewanej, który owego wieczoru wcielił się również w rolę konferansjera. Druga część uroczystości odbyła się w gmachu Kościerskiego Domu Kultury, gdzie znajdowała się pierwsza siedziba Muzeum Akordeonu.
Od 2014 r. Muzeum Akordeonu znajduje się na parterze ratusza przy ul. Rynek 9. Na ekspozycji stałej zobaczyć można niespełna 140 instrumentów, z czego 120 pochodzi z prywatnej kolekcji Pawła A. Nowaka – inicjatora powstania Muzeum. Wśród nich znajdziemy wiele cennych i rzadko spotykanych egzemplarzy, produkowanych głównie w warsztatach europejskich, słynących z najwyższej jakości wykonania. Najstarsze z nich pochodzą z lat 30. XIX w. Znaczna cześć prezentowanych eksponatów, szczególnie wykonanych w latach 20. i 30 . XX w., zwraca uwagę swoim nietuzinkowym wyglądem, będącym efektem ogromnej dbałości o walory wizualne instrumentów, czyniąc je dziełami sztuki zdobniczej. Poza działalnością wystawienniczą Muzeum zajmuje się również promocją aktywnego uczestnictwa w kulturze, poprzez m.in. organizacją koncertów, konkursów i lekcji muzealnych dla dzieci oraz cyklicznych spotkań połączonych z warsztatami i wykładami dla akordeonistów amatorów – Kościerskiego Zjazdu Akordeonistów.
Dziękujemy wszystkim, którzy przez te 10 lat byli z nami i wspierali naszą działalność, jako: współtwórcy i uczestnicy wydarzeniach kulturalnych organizowanych przez Muzeum, goście zwiedzający ekspozycję, a także darczyńcy, wzbogacający nasze zbiory swoimi zabytkowymi instrumentami. Dziękujemy byłym pracownikom – Ewie Łysiak, kierownik Muzeum Akordeonu w latach 2011-2013 oraz Katarzynie Brauer, które wspólnie budowały podwaliny działalności młodego oddziału Muzeum Ziemi Kościerskiej.
Szczególe podziękowania chcielibyśmy skierować do Pawła A. Nowaka, który od początku istnienia muzeum jest jego dobrym duchem. Dziękujemy za ogrom przekazanej wiedzy na temat naszych muzealnych unikatów i niesamowite opowieści o ich zawiłych losach, serce włożone w pracę z uczestnikami corocznych warsztatów akordeonowych oraz pomoc w mniej wdzięcznych i często okupionych bólem mięśni działaniach wymagających przeniesienia setek kilogramów instrumentów.
Rok 2020 okazał się być wyjątkowo niesprzyjający hucznym obchodom tej okrągłej rocznicy. Nasze plany wspólnego świętowania 10 urodzin Muzeum Akordeonu musimy więc odłożyć na inny czas. Być może uda się nam koncertowo wejść w okres nastoletniości w przyszłym roku. Póki co wspominamy pierwszy dzień naszej działalności i dołączamy kilka zdjęć z uroczystości otwarcia Muzeum. Zajrzyjcie także do tegorocznych Kościerskich Zeszytów Muzealnych, w których znajdziecie artykuł o działalności Muzeum Akordeonu w ciągu minionej dekady.
